Tactical Targets

Tactical Targets

นาย David Kenik ได้กล่าวถึงความสำคัญของเป้าซ้อมยิงปืนไว้อย่างน่าสนใจ เขาไม่เคยสนใจมาก่อนว่ากำลังยิงเป้าอะไรเวลาซ้อมยิงปืน จนกระทั่งเขาเริ่มเรียนยิงปืนระดับสูงขึ้นเรื่อยๆจึงรู้ว่าเป้าแต่ละแบบมีประโยชน์แตกต่างกัน

ระบบเป้าแผ่นเหล็กล้มลุกหรือระบบเป้าราคาแพงๆอาจจะยิงแล้วสนุก แต่อาจไม่จำเป็นสำหรับการฝึกยิงปืนที่ดีเพื่อการป้องกันตัว มีทางเลือกที่ไม่แพงอีกมากมายซึ่งมีประโยชน์ต่อการฝึกซ้อมยิงปืนโดยระบบเหล่านั้นอาจทำไม่ได้

-เป้าตาวัว (Bullseye Targets) หรือเป้าวงกลมดำ คงไม่มีใครไม่เคยยิงเป้าวงกลมดำตรงกลางเป็นแน่ เป้าชนิดนี้เหมาะกับการฝึกซ้อมยิงปืนที่ต้องการความแม่นยำ โดยใช้การจัดศูนย์นั่งแท่นเป็นหลัก ความแม่นยำจะจำเพาะเฉพาะระยะยิงหนึ่งๆเท่านั้น กล่าวคือเมื่อเปลี่ยนระยะยิงห่างออกไปหรือใกล้เข้ามาก็ต้องปรับศูนย์ปืนใหม่เพื่อให้แนวกระสุนเข้าตรงกลางเป้าวงกลมดำ เป้าชนิดนี้จึงเหมาะกับการยิงที่วัดกันที่ความแม่นยำเป็นหลัก

การเล็งปืนแบบศูนย์จี้อย่างที่การยิงปืนระบบต่อสู้ใช้ มักไม่ง่ายนักที่จะส่งกระสุนเข้าตรงกลางของวงกลมดำได้

เป้าวงกลมดำจึงเหมาะสำหรับการฝึกยิงปืนระดับพื้นฐาน แต่ถ้าการยิงปืนมีจุดประสงค์เพื่อการต่อสู้ป้องกันตัวในสถานการณ์จริง ซึ่งมักยิงในระยะใกล้และภัยคุกคามมักไม่ได้ใส่ชุดที่มีวงกลมดำไว้ที่เสื้อด้วยแล้ว การใช้เป้าลักษณะนี้อาจไม่เหมาะสมนัก

-เป้าหุ่นคน (Human-Shaped Targets) เป็นเป้ากระดาษที่ทำขึ้นอย่างหยาบๆให้มีลักษณะคล้ายคนโดยมีลำตัวและศีรษะ มักใช้ในการยิงของ IPSC/IDPA แบ่งการให้คะแนนตามพื้นที่ที่ยิงถูกเป้าโดยแบ่งเป็น Zone A, B, C, D (คะแนนลดหลั่นกันลงมา)

เป้าชนิดนี้นิยมมากกว่าการใช้เป้าตาวัวในการฝึกซ้อมยิงระบบต่อสู้ เพราะการยิงปืนระบบนี้มักให้เล็งไปที่ลำตัวมากกว่าให้เล็งไปจำเพาะที่ส่วนหนึ่งส่วนใดลงไป

การแต่งตัวให้กับเป้า IPSC/IDPA ก็ทำได้ง่ายๆ เช่น การใส่หมวก เสื้อยืดให้กับเป้า และอาจวาดใบหน้าคนบนเป้าด้วยปากกาก็ทำให้เหมือนคนมากขึ้น เมื่อเขาใช้เป้าแบบนี้เวลาสอนยิงปืนก็มักมีคนหนึ่งในกลุ่มบ่นว่าการทำเช่นนี้ทำให้เขาไม่เห็น Zone A ของเป้า นาย David Kenik ก็จะตอบไปว่า คุณก็ไม่มีทางเห็นมันได้ในสถานการณ์จริงบนถนนหรอก

การทำให้เป้ามีความสมจริงเป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเตรียมตัวผู้ฝึกสำหรับสถานการณ์ที่เลวร้ายที่สุด (worst-case scenario) ซึ่งต้องเล็งปืนไปยังคนจริงๆ เนื่องจากเราถูกสอนและฝึกไม่ให้เล็งปืนไปยังคน ซึ่งอาจฝั่งแน่นจนเราอาจลังเลเมื่อถึงสถานการณ์ที่จำเป็นต้องทำ การใช้เป้าที่เหมือนคนในสถานการณ์จำลองจะช่วยแก้ไขข้อบกพร่องนี้ได้

-เป้ารูปภาพ (Photographic Targets) เป็นเป้าที่มีรูปคนอยู่โดยมีอิริยาบทต่างๆ บางคนอาจถืออาวุธ บางคนอาจไม่มีอาวุธ อาจมีการติดรูปอาวุธหรืออุปกรณ์ที่ไม่เป็นพิษภัยไว้ที่เป้า ควรฝึกกับเป้าเหล่านี้หลายๆแบบเพื่อจุดประสงค์สองอย่างคือ เพื่อดูสมจริงและฝึกตัดสินใจ (ยิงเฉพาะเป้าหมายที่เป็นภัยคุกคามเท่านั้น ดังนั้นผู้ฝึกต้องแยกแยะเป้าหมายก่อนว่าเป็นภัยคุกคามหรือไม่)

วิธีดีที่สุดในการฝึกด้วยเป้ารูปภาพคือการให้คนอื่นช่วยจัดสถานการณ์ให้และเลือกเป้าหมายหลายๆแบบโดยผู้ฝึกไม่รู้มาก่อนว่าจะพบเป้าแบบใด ผู้ฝึกต้องตัดสินใจที่จะยิงหรือไม่ยิงโดยอาศัยวัตถุที่เป้าหมายถือหรือจากพฤติกรรม (ขี่จักรยานหรือกวัดแกว่งอาวุธ) เป็นต้น

เมื่อนำมาใช้ฝึกกับนักเรียนยิงปืนเขาพบว่า ส่วนใหญ่มักเครียดกับการฝึกเพราะความเหมือนจริง โดยเฉพาะเมื่อมีคนเล็งปืนมาทางคุณแม้จะเป็นเพียงแค่รูปภาพก็ตาม ซึ่งสิ่งนี้เป็นเรื่องที่ดีเนื่องจากเราควรฝึกในภาวะเครียดให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้

ผู้ฝึกมักจะสนใจที่อาวุธของเป้าหมายว่ามีหรือไม่ และจะยิงโดยมองเป้าหมายมากกว่าที่จะมองศูนย์ปืน (ซึ่งดีในระบบต่อสู้) การฝึกบ่อยๆจะทำให้คุ้นเคยกับความเครียด พบว่าผลการยิงจะดีขึ้นเรื่อยๆ

-เป้าสามมิติ (Three-Dimensional Targets) เป้าที่เรียกว่า Tac-Man (เป้าทำจากโฟมที่อัดนูนขึ้นแต่ข้างในกลวง เป้ามีใบหน้าคนและกล้ามเนื้อของลำตัว) ซึ่งใช้ในการฝึกของผู้รักษากฎหมาย เป็นเป้าชนิดแรกของเป้าสามมิติราคาไม่แพง

เป้านี้ดีมากที่ทำให้ผู้ฝึกได้รู้ว่าเมื่อยิงไปแล้วกระสุนจะเข้าบริเวณใดของร่างกายโดยเฉพาะเมื่อยิงจากด้านข้าง (ซึ่งเป้าแบบสองมิติไม่สามารถทำได้) และเมื่อนำเสื้อผ้ามาใส่ให้เป้ายิ่งมีความเหมือนจริงมากขึ้น

DVC Targets (ย่อมาจาก Diligencia, Vis, Celeritas เป็นภาษาลาตินแปลว่า ความแม่นยำ, พลัง, ความเร็ว) เป็นระบบเป้าที่นำ Tac-Man มาร่วมใช้ได้อย่างเยี่ยมยอด เช่น นำเป้า Tac-Man มาประกอบกับเป้า Hard Head Ted (เป็นเป้าแผ่นเหล็กวางตามตำแหน่งอวัยวะสำคัญของร่างกาย เช่น ศีรษะ กลางหน้าอก โดยแผ่นเหล็กยึดกับแกนหล็กกลางลำตัว โดยมีเป้า Tac-Man ประกบปิดอยู่ด้านหน้า และอาจใส่หมวกหรือเสื้อผ้าให้กับเป้าเพื่อความสมจริง) เมื่อยิงไปถูกตำแหน่งที่สำคัญของเป้า (บริเวณศีรษะหรือกลางหน้าอกซึ่งกระสุนจะถูกแผ่นเหล็ก) กลไกจะทำให้เป้าล้มลง

กุญแจสำคัญของการฝึกคือ แต่งตัว Tac-Man ให้เหมือนจริงที่สุด ไม่เพียงแต่ผู้ฝึกต้องเผชิญกับเป้าที่มีความคล้ายคนแล้วยังต้องยิงให้ถูกจุดสำคัญของเป้าหมายด้วยจึงจะทำให้เป้าล้มลงได้

เป้าสามมิติที่เหมือนตัวคนทั้งตัวก็มีใช้ในการฝึกของผู้รักษากฎหมาย โดยจะเป็นการแต่งตัวให้เป้าทั่งตัวและข้อต่อของแขนอาจอยู่ได้หลายตำแหน่ง มีดหรือปืนปลอมจะถูกติดไว้ที่มือของเป้าหมาย

TorsoPro เป็นชื่อเป้าสามมิติที่มีคุณภาพสูง มีลักษณะทางกายวิภาคเหมือนจริงทำจากโฟมผสมยาง สามารถใช้ในการฝึกยิงได้ประมาณสองพันนัดขึ้นกับขนาดหัวกระสุนและความหนาแน่นของการยิง นอกจากใช้ในการฝึกยิงปืนแล้วยังใช้ในการฝึกกับมีด กระบอง หรือทักษะอื่นๆที่ใช้แรงกระแทก

-เป้าที่ใช้ฝึกความแม่นยำ (Precision Targets) เป็นเป้าจุดดำขนาดเล็กขนาดเส้าผ่านศูนย์กลางหนึ่งนิ้ว สามารถทำเองได้โดยใช้คอมพิวเตอร์ ให้เริ่มยิงจากระยะสิบฟุตก่อน ยิงอย่างช้าๆจัดศูนย์ปืนอย่างละเอียด เป็นการฝึกการเล็ง การหายใจขณะยิง การเหนี่ยวไก และการ Follow-through และเมื่อยิงได้ดีแล้วก็ค่อยๆถ่อยห่างออกไป ในการยิงต่อสู้ป้องกันตัวเราจะไม่ยิงช้าหรือใช้ความแม่นยำขนาดนี้ แต่ทักษะที่ได้จากการยิงอย่างแม่นยำเป็นพื้นฐานสำหรับการยิงปืนในทุกสถานการณ์

-เป้าเคลื่อนที่ (Moving Targets) การยิงเป้าที่ตำแหน่งหน้าอกหรือศีรษะเป็นเรื่องไม่ยากนักเมื่อเป้าอยู่กับที่ แต่จะไม่ง่ายเลยเมื่อเป้ากำลังเคลื่อนที่และ/หรือผู้ยิงก็เคลื่อนที่ด้วย

การฝึกยิงกับเป้าเคลื่อนที่เป็นสิ่งสำคัญยิ่ง สนามยิงปืนส่วนใหญ่ไม่มีเป้าเคลื่อนที่ให้ฝึกยิง หรือถึงจะมีก็มักมีความเร็วของเป้าระดับเดียวซึ่งไม่ค่อยเหมือนจริงเท่าไร แต่ก็ยังดีกว่ายิงเป้าอยู่กับที่เท่านั้น

นาย David Kenik ได้ลองเอารถบังคับด้วยวิทยุเด็กเล่นมาช่วยในการฝึกโดยเขาเอาลูกโป่งหลายลูกผูกกับเชือกและผูกติดกับรถหรือเอาแท่นวางเป้ากระดาษติดกับรถ แล้วบังคับรถให้วิ่งไปและทำการซ้อมยิงเป้าไปด้วย ทำให้เป้ามีการเคลื่อนที่ในหลายทิศทางและหลายความเร็ว เขาแนะนำว่าหากจะใช้วิธีนี้ควรใส่ล้อรถขนาดใหญ่ที่สุดเท่าที่หาได้เพราะรถต้องลุยได้ในพื้นที่สภาพต่างๆและใช้ถ่านที่มีกำลังสูงสุดเท่าที่มี

-การฝึกสถานการณ์จำลอง (Force-on-Force Training) การยิงเป้ากระดาษธรรมดาหรือเป้าแผ่นเหล็กขาดความสมจริงเพราะมันไม่เคลื่อนไหว ไม่ยิงตอบโต้กลับ พวกมันไม่มีความคิด ไม่มีอารมณ์ความรู้สึก ผู้ฝึกมักไม่มีความเครียดหรือความกลัว

ดังนั้นเป้าที่ดีที่สุดก็คือตัวมนุษย์เอง ตราบใดที่เรายังไม่สามารถจำลองการฝึกซ้อมยิงปืนที่เหมือนจริงได้ทุกอย่าง การฝึกซ้อมด้วยสถานการณ์จำลองโดยใช้อาวุธที่ไม่มีอันตราย เช่นปืนอัดลมหรือกระสุนสี ก็ยังถือว่าเป็นส่วนเติมเต็มให้ส่วนที่ขาดหายไปจากการฝึกยิงปืนในสนามยิงปืนทั่วไป

หากมีเวลาน้อยนาย David Kenik ก็จะฝึกยิงปืนในรูปแบบเดียวที่สนามยิงปืน แต่ถ้ามีเวลามากเขาก็จะฝึกซ้อมยิงกับเป้าหลายแบบ และอาจใช้เป้าเหล่านี้ร่วมกับทักษะการยิงป้องกันตัวแบบอื่นๆ เช่น การยิงหลายเป้าหมาย การเคลื่อนที่ยิง การยิงคุ้มกัน และใช้จำนวนกระสุนแตกต่างกันในการฝึกแต่ละครั้ง การฝึกแบบนี้จะช่วยเพิ่มโอกาสที่จะอยู่รอดได้เมื่อเผชิญหน้ากับภัยคุกคามด้วยอาวุธปืน

การฝึกยิงปืนในระบบต่อสู้ควรใช้เป้าหลายแบบ เพื่อเพิ่มทักษะพื้นฐานในหลายด้านที่จำเป็นด้วยกระสุนซ้อมและใช้กระสุนจริงในบางโอกาสเพื่อให้คุ้นเคยกับการยิงกระสุนจริง การฝึกยิงปืนเพื่อความแม่นยำยังคงมีความสำคัญ การฝึกซ้อมสถานการณ์จำลองทั้งที่ใช้เป้าอยู่กับที่ด้วยกระสุนซ้อมหรือฝึกกับคนด้วยปืนอัดลมหรือกระสุนสี เป็นการรวมทักษะต่างๆมาปฏิบัติเพื่อให้เกิดความชำนาญในเชิงยุทธวิธี

TAS สอนการยิงปืนระบบต่อสู้โดยผู้รับการฝึกจะได้มีโอกาสใช้เป้าหลายแบบทั้งเป้ากระดาษ เป้าแผ่นเหล็ก เป้าพลิก เป้าเคลื่อนที่ และเป้าหุ่นสามมิติ ตามระดับความเข้มข้นของการฝึกอบรม

สุดท้ายนี้ทุกครั้งที่จับปืนขอให้มี “สติ”

เรียบเรียงโดย Batman
อ้างอิงเนื้อหาบางส่วนจากบทความเรื่อง Tactical Targets ของ David Kenik